Với sự gia tăng dân số cùng tốc độ đô thị hóa nhanh chóng, hệ thống cây xanh đô thị TP. Nha Trang đang bị thiếu hụt, không đạt chỉ tiêu diện tích cây xanh đô thị loại 1. UBND TP. Nha Trang đã có những định hướng phát triển về chỉ tiêu này trong giai đoạn 2021-2025.
 
Thiếu hụt hệ thống cây xanh
 
Theo tiêu chuẩn quốc gia về quy hoạch cây xanh sử dụng công cộng trong các đô thị, cây xanh đô thị gồm 3 loại: Cây xanh công viên, cây xanh vườn hoa và cây xanh đường phố. 
 
Đối với cây xanh công viên, diện tích phải đạt lớn hơn hoặc bằng 6ha. Áp theo tiêu chuẩn này, TP. Nha Trang chỉ có dải cây xanh công viên ven biển. Trong đó, khu vực phía bắc từ cầu Trần Phú đến Hòn Một hơn 7ha, khu trung tâm và phía nam từ cầu Trần Phú đến công viên Bạch Đằng hơn 15ha. Cây xanh khu vực ven biển được chú trọng đầu tư, đây cũng là bộ mặt tiêu biểu của thành phố. Tuy nhiên hiện tại, dải cây xanh công viên ven biển thành phố chưa có điểm nhấn riêng, phát triển không theo chủ đề nên chưa tạo được nét đặc trưng, khác biệt. Bên cạnh đó, việc cải tạo, sửa chữa mang tính nhỏ lẻ, cục bộ; nhiều đơn vị thực hiện dẫn đến tình trạng đầu tư không tập trung, hiệu quả chưa tương xứng với tầm vóc của một trung tâm công viên dọc biển. Ngoài ra, tại các dự án khu đô thị đang triển khai thi công hạ tầng, chưa có khu đô thị nào có quy hoạch, thiết kế công viên khu vực, công viên tập trung đạt lớn hơn hoặc bằng 6ha; phần lớn chỉ từ 1 đến 2ha nằm trong quy mô khu ở của khu đô thị, việc quy hoạch rải rác chỉ nhằm đạt chỉ tiêu theo quy hoạch. 

 

Cây xanh trên đường Yersin.
Cây xanh trên đường Yersin.
 
 
Đối với cây xanh vườn hoa, hiện nay, một số công viên chỉ tập trung khu vực trung tâm thành phố, cũng chưa được chỉnh trang, cải tạo, trồng bổ sung. Các dự án khu dân cư mới đã và đang triển khai thi công hạ tầng cũng đầu tư chưa đúng quy cách; quy hoạch sử dụng đất điều chỉnh nhiều lần, đất cây xanh chỉ có để đạt chỉ tiêu, chưa chú trọng đến việc tập trung vào một khu vực.
 
Đầu tư hơn 90,8 tỷ đồng phát triển cây xanh 
 
Bà Nguyễn Thị Hồng Sâm – Giám đốc Ban Quản lý dịch vụ công ích TP. Nha Trang cho biết, hiện nay, thành phố đã phê duyệt Đề án chỉnh trang, phát triển hệ thống cây xanh đô thị TP. Nha Trang đến năm 2025 với tổng vốn đầu tư hơn 90,8 tỷ đồng, triển khai giai đoạn 2021 – 2025. Mục tiêu đề án nhằm từng bước tăng tỷ lệ diện tích cây xanh đạt chỉ tiêu đô thị loại 1. 
 
Căn cứ TCVN 9257:2012, chỉ tiêu diện tích cây xanh/người đối với TP. Nha Trang (đô thị loại 1) tiêu chuẩn như sau: Đất cây xanh công viên 6 – 7,5m2/người; đất cây xanh vườn hoa 2,5 – 2,8m2/người; đất cây xanh đường phố 1,9 – 2,2m2/người. Tuy nhiên, hiện nay, hiện trạng đất cây xanh công viên chỉ đạt 0,88m2/người; đất cây xanh vườn hoa 0,44m2/người; đất cây xanh đường phố 0,78m2/người.  

Để thực hiện mục tiêu, thành phố đề ra các giải pháp cụ thể như: Đối với các công viên cây xanh hiện trạng, chú trọng đầu tư các quỹ đất trống đã bàn giao nhưng chưa làm công viên nhằm tăng chỉ tiêu cây xanh; lựa chọn các loại cây trồng đẹp, phù hợp, thiết kế cảnh quan phong phú, bắt mắt. Các khu đất công viên cây xanh bị chiếm dụng cần được lấy lại để đầu tư đúng mục đích. Các chủ đầu tư không được chuyển đổi mục đích sử dụng đất của các công viên sang mục đích thương mại, cần có tầm nhìn xa hơn cho các đô thị vì mục tiêu chung của cộng đồng. Dọc bờ biển TP. Nha Trang chưa có công viên tập trung xứng tầm. Vì vậy, thành phố đang nghiên cứu đề xuất lấy quỹ đất cây xanh gần 40ha (gồm 2 công viên) nằm trong quy hoạch 1/2.000 tây Nha Trang và dành quỹ đất này để làm công viên tập trung trong tương lai…

 
Đối với việc phát triển cây xanh đường phố, sẽ bổ sung cây xanh vỉa hè ở những tuyến đường bị thiếu. Khu vực nhiều dây điện chằng chịt, hạn chế chiều cao cây do phải đảm bảo an toàn lưới điện có thể thay thế bằng các giàn hoa. Một số tuyến đường không có vỉa hè hoặc không đầu tư vỉa hè, chi phí đền bù cao cần có các giải pháp xã hội hóa, vận động người dân hiến đất làm vỉa hè, Nhà nước sẽ bỏ kinh phí làm vỉa hè và trồng cây xanh.
 
Đối với những khu vực mật độ dân số cao, khó hình thành khu công viên mới, có thể áp dụng các giải pháp cải tạo cây xanh vỉa hè nhằm tăng diện tích cây xanh đô thị như: Nối bồn hoa, xây tường xanh, làm giàn hoa. Ngoài ra, trồng bổ sung cây xanh ở các dải phân cách, đảo giao thông bị thiếu, khu vực chân cầu; lựa chọn loại cây trồng thích hợp, hiệu quả mỹ quan đô thị cao; đồng bộ hóa cây trồng cảnh quan và thiết kế những tiểu cảnh tạo điểm nhấn…
 
THÁI THỊNH ( Báo Khánh Hòa)